მაისი

2024 ავტორი: Jasmine Walkman | [email protected]. ბოლოს შეცვლილი: 2023-12-16 08:33

საფუარი, რომელსაც ასე ხშირად ვიყენებთ პიცისა და ნამცხვრების ცომის მოსამზადებლად, Saccharomyces cerevisiae სახეობის საფუარის კონცენტრირებული მასის ბიოლოგიური პროდუქტია. საფუარი ცნობილია უძველესი დროიდან და მისი ისტორია შეიძლება ძველ ეგვიპტეში, 5000 წელზე მეტი ხნის წინ ითვლებოდეს.

იგი გამოიყენება ძირითადად მისი დუღილის ხარისხისთვის. დროთა განმავლობაში ცხადი გახდა, რომ პურის საფუარი არის მიკროსკოპული ერთუჯრედიანი ორგანიზმების კოლექცია, რომლებიც არ შეიცავს ქლოროფილს. ისინი მიკრობიოლოგიაში ცნობილია, როგორც საქარამიცეტები. ისინი სოკოების კლასს მიეკუთვნებიან.

პრინციპი საფუარის მოქმედება ცხობისას, პროდუქტის შაქრების გარდაქმნა ნახშირორჟანგად და ეთანოლად. შემთხვევითი არ არის, რომ ნამცხვრების, რულონებისა და ნამცხვრების უმეტეს რეცეპტებში რეკომენდებულია საფუარის გახსნა თბილ წყალში ცოტაოდენი დამატებული შაქრით. ეს იმიტომ ხდება, რომ შაქარი, კარტოფილი და კვერცხი ხელს უწყობს საფუარის სწრაფ ზრდას, ანუ სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, დააჩქაროს საფუარის ამოწევა ან ქაფი. დანამატები, როგორიცაა მარილი და ცხიმი, ანელებს ამ პროცესს და ემატება საფუარის გააქტიურების შემდეგ.

ფოტო: სტოიანკა რუსენოვა

საფუარის სახეები

თავისებურად სახის საფუარი შეიძლება იყოს სვია, წიწაკა, პარკოსნები, დანიშნულებისამებრ - პური - პურპროდუქტებისთვის), ლუდი - ლუდისა და ფარმაცევტული მიზნებისათვის). დღეს მაღაზიაში გვხვდება ახალი კუბიკებიანი საფუარი და მშრალი, მყისიერი, რომელიც შეფუთულია. მშრალი საფუარი (ფხვნილი) გამოიგონეს მეორე მსოფლიო ომის დროს.

წარმოების სხვადასხვა სახის საფუარი (პური, ლუდი, ღვინო) ჩვეულებრივ გამოიყენება სოკოვანი სამეფოს ერთუჯრედიანი ეუკარიოტული მიკროორგანიზმების (საფუარი) უზარმაზარი ჯგუფი. ამ მიკროორგანიზმებს აქვთ დუღილის უნარი, ე.ი. ნახშირწყლები ალკოჰოლურად გადააკეთონ და ეს დუღილი გამოიყენება ალკოჰოლის, მაკარონისა და სხვა პროდუქტების წარმოებაში.

ბიოტექნოლოგიური შერჩევის დროს ხდება მიკროორგანიზმების გარკვეული ჯგუფების მანიპულირება, რაც მეტ სარგებელს მოაქვს და ნაკლებად ან საერთოდ არ ახდენს ტოქსიკურ ელემენტებს და ზიანს აყენებს ზიანს, რასაც საფუარის საკარომიტების (საქარომიკების) აღმოჩენა მოჰყვება. ამასთან, დღესაც საფუარის სასტიკი მოწინააღმდეგეები შეახსენებენ, რომ თერმოფილურ საფუარს შეუძლია უზარმაზარი ზიანი მიაყენოს ჩვენს სხეულს და მათი”კოროზიული” შესაძლებლობისთვის არსებობს სერიოზული მტკიცებულებები და მონაცემები. საფუარის ალტერნატივა არის მაწონი პური, რომელიც მზადდება უბრალო, ბუნებრივი მაწონი უძველესი დროიდან.

საფუარის შემადგენლობა

პურის საფუარი საკმაოდ მდიდარია B ჯგუფის ვიტამინებით - B1, B6, B2, B12, ასევე მრავალი კვალი ელემენტით. საფუარი შეიცავს დიდი რაოდენობით ფოსფორის მარილებს, კალიუმის მარილებს, მაგნიუმს, ნატრიუმს, კალციუმს და ა.შ. ბიოლოგიურად აქტიური ნივთიერებების სიმდიდრის გამო, იგი ფართოდ აღიარებული ტონიკია.

თავისი მინერალური და ვიტამინური შემადგენლობით საფუარი არეგულირებს მეტაბოლიზმი სხეულში, ზრდის მის წინააღმდეგობას დაავადებების მიმართ, ინარჩუნებს მას, ანელებს მის ცვეთას. ამ გზით ის ზრდის მის ჯანმრთელობას და უფრო დიდხანს მუშაობის შესაძლებლობას.

არსებობს სრულიად საპირისპირო თეორია, სადაც ნათქვამია, რომ საფუარი ანადგურებს სხეულის მგრძნობიარე და ნაკლებად დაცულ უჯრედებს დაბალი მოლეკულური წონის ტოქსიკური ნივთიერებების გამოყოფით, რაც იწვევს უამრავ დაავადებას, როგორიცაა წყლულები და ა.შ. ლუდის საფუარის ფიტოქიმიკატებში საფუარის შემადგენლობაში შედის: ვიტამინები: B1, B2, B3, B5, B6, B7 (ბიოტინი, ვიტამინი H), B9, B12 და მინერალები: P, Na, Ca, Mg, K, Zn, Mn, Fe.

ხელოვნურად იქმნება საფუარში არსებული თერმოფილური საფუარი (საქარომიცეტები). ზოგისთვის მათი დანერგვის ტექნოლოგიას შეიძლება ეწოდოს აშკარად ამაზრზენად და არაბუნებრივად. ეს საფუარი გამოიყოფა და მრავლდება თხევად საკვებ გარემოში - მოლისანი განზავებულია წყლით, დამუშავებულია ქლორიანი ცაცხვით, იჟანგება გოგირდმჟავით და ა.შ.

საფუარი-საქარომიცეტები (თერმოფილური საფუარი), რომლებიც იყენებენ ალკოჰოლურ ინდუსტრიაში, ლუდის წარმოებასა და ცხობას ბუნებრივი პირობებში ვერ პოულობენ. საქარომიკები ბევრად უფრო მდგრადია, ვიდრე ქსოვილის უჯრედები. ისინი არ ანადგურებენ არც მომზადების პროცესში და არც ნერწყვის და კუჭის წვენების ორგანიზმში.

საფუარის შერჩევა და შენახვა

მიუხედავად იმისა, აირჩევთ ახალ ან მშრალ საფუარს კულინარიული გამოყენებისთვის, საბოლოო შედეგში განსხვავება შეიძლება თითქმის არ იყოს. ამასთან, არსებითი მნიშვნელობა აქვს შენახულ საფუარის შენახვას. ცოცხალი საფუარი ხანმოკლეა და ყოველთვის უნდა ინახებოდეს გრილ ადგილას მოკლე დროში. ყოველთვის კარგია პაკეტის მოქმედების ვადის დაცვა. ამის საპირისპიროდ, მშრალი საფუარის შენახვა შეიძლება დიდი ხნის განმავლობაში, სანამ შეფუთვა მჭიდროდ არის დახურული და გრილ და მშრალ ადგილას ინახება. გაფუჭებულ საფუარს თქვენ ამოიცნობთ უკიდურესად უსიამოვნო სუნით.

საფუარს იყენებენ მაკარონისა და მწიფების წარმოებაში, ასევე ჯანსაღ საკვებში. ეს განსაკუთრებით ეხება ლუდის საფუარს, რომელსაც ამუშავებს ტექნოლოგია, რომელიც კლავს მიკროორგანიზმებს, მათზე ვიტამინებსა და მინერალებზე ზემოქმედების გარეშე, ხოლო საფუარი შეიცავს ცოცხალ საფუარს.

საფუარის კულინარიული გამოყენება

საფუარი ღირებული პროდუქტია კულინარიულ ხელოვნებაში, რადგან მის გარეშე არომატული და რბილი თეთრი პური ან ახლად გამომცხვარი პური ფაქტი არ იქნებოდა. ეს არ არის აბსოლუტური განცხადება, რადგან ადამიანები ათასობით წლის განმავლობაში აცხობდნენ პურს ბუნებრივი საფუარით და საბოლოო შედეგი უნიკალურია. დღესდღეობით ცოცხალი საფუარის დამზადებას უმეტესობა ჩვენგანს დიდხანს სჭირდება და ხშირად საფუარს ამჯობინებენ პიცის, პურის, ნამცხვრების, რულონების ან საკონდიტრო ნაწარმის დასამზადებლად.

საფუარიანი ფუნთუშების მომზადებისას, ყოველთვის გახსენით საფუარი ოდნავ თბილ წყალში ცოტაოდენი შაქრით, რაც აჩქარებს საფუარის დუღილის პროცესს. დაფარეთ კერძი და დატოვეთ საფუარი 20-30 წუთის განმავლობაში თბილ ადგილას. შემდეგ შეურიეთ მას ფქვილი და კონკრეტული რეცეპტის სხვა ინგრედიენტები. გთავაზობთ საფუარით ნაცადი და შემოწმებული რეცეპტს:

საფუარი რულონებში

ფქვილი - 500 გ; საფუარი - 20 გრ ახალი; ახალი რძე - 250 მლ; იოგურტი - 100 გ; კარაქი - 100 გრ ძროხა; ზეთი - 25 მლ; შაქარი - 1 სტადიის; მარილი - 1 ჩ.კ; კვერცხი - 1 ცალი; სეზამი - ასხამს ან ყაყაჩოს თესლს.

მომზადების მეთოდი: შეურიეთ საფუარი შაქარს თბილ რძეში და დატოვეთ თბილი, სანამ გააქტიურდება. ფქვილი გაცერით თასში და დაუმატეთ მარილი, ქაფის საფუარი, იოგურტი და ზეთი. მოზილეთ რბილი ცომი, ბოლოს დაამატეთ გამდნარი და გაცივებული კარაქი. ცომი დატოვეთ ცხიმწასმულ თასში სითბოს 1 საათის განმავლობაში. აწეული ცომი გადაიტანეთ ფქვილმოყრილ ზედაპირზე და გაყავით 15 ბურთულად. თითოეული ბურთი მოაყარეთ ქერქად, მოჭერი სამკუთხედები, ძირში ჩადეთ მათი სურვილისამებრ შიგთავსი და გადაახვიეთ რულონები. დაალაგეთ მათ ზეთიან ტაფაში და დაფარეთ 15 წუთის განმავლობაში. შემდეგ წაუსვით ათქვეფილი კვერცხი, მოაყარეთ ყაყაჩოს თესლი ან სეზამის თესლი და გამოაცხვეთ 200 გრადუსზე გახურებულ ღუმელში. აცხვეთ რულონები საფუარით დაახლოებით 20 წუთის განმავლობაში.

საფუარის უპირატესობები

საფუარს აქვს ბუნებრივი ორგანული წარმოშობა და ორგანიზმს საკვები პროდუქტების გარდა დამატებითი რაოდენობით ვიტამინებით და ორგანიზმში მაკროელემენტებისა და მიკროელემენტების ზომიერი და მაღალი დოზებით.

არსებობს ვარაუდები, მაგრამ არა დადასტურებული ფაქტები საფუარი ამცირებს ქოლესტერინის დონე, ზრდის ენერგიის დონეს ვიტამინებისა და მინერალების საშუალებით, რომლებიც შეიცავს ლუდის საფუარში. ლუდის საფუარი ბევრ სპორტსმენს უყვარს, რადგან მას შეუძლია გააუმჯობესოს მათი სპორტული შესრულება. ითვლება, რომ ლუდის საფუარი ამცირებს სისხლში შაქრის დონეს და აუმჯობესებს იმუნიტეტს.

ზიანი საფუარისგან

ოდესღაც, ჩვენი წინაპრები ამზადებდნენ მაწვნის პურს ე.წ. სოფლის საფუარი ჭვავის ფქვილისგან, შვრიისგან, ქერისგან და ხორბლისგან. ამ ტიპის ბუნებრივი საფუარი ამდიდრებს სხეულს ორგანული მჟავებით, ვიტამინებით, მინერალებით, ფერმენტებით, პექტინებით და ბიოსტიმულატორებით.ადამიანები, რომლებიც ბუნებრივი საფუარის მომხრეები არიან, სრულიად წინააღმდეგია საფუარიანი პურის დამზადებისა.

მრავალი ექსპერტის აზრით, საფუარში არსებული საფუარი მოქმედებს სხეულის უჯრედებში არსებულ პლაზმურ მემბრანებზე, ზრდის მათ გამტარობას პათოგენური მიკროორგანიზმებისა და ვირუსების მიმართ. საყლაპავიდან ისინი სისხლში გადადიან და აგრძელებენ გამრავლებას, იწამლებენ ნორმალურ მიკროფლორას, რომლის წყალობითაც კუჭს შეუძლია სწორი კვებით B ჯგუფის ვიტამინები და აუცილებელი ამინომჟავები წარმოქმნას. პურის საფუარის გავლენით ირღვევა საჭმლის მომნელებელი ყველა ორგანოს საქმიანობა: კუჭის, პანკრეასის, ნაღვლის, ღვიძლისა და ნაწლავების მოქმედება.

თუ ადამიანი ბოროტად იყენებს კულინარიული პროდუქტების მოხმარებას, რომელიც შეიცავს პურის საფუარს და მჟავას წარმომქმნელ საკვებს, მაშინ კუჭს დიდხანს ვერ გაუძლებს ამ შევიწროებას. კედლების ამ წვამ შეიძლება გამოიწვიოს გასტრიტის ფორმირება (წყლულში გადაიზარდოს).

ჩირქოვანი პროცესები იზრდება კუჭში, რის შედეგადაც ვითარდება პათოგენური მიკროფლორა, რის შედეგადაც ხდება წამწამების ტრავმა. შენელებულია ტოქსიკური მასების გამოყოფა სხეულიდან, წარმოიქმნება გაზის ჯიბეები, სადაც დევს მყარი წარმონაქმნები (ქვები).

თერმოფილური საფუარის შემცველი პროდუქტების მოხმარება ხელს უწყობს მყარი ნაერთების წარმოქმნას, რომლებიც შემდეგ ეტაპზე თირკმელებში, ნაღველში, ღვიძლში და პანკრეასში (პანკრეასი) ქვებად იქცევიან. არსებობს მონაცემები, რომლებიც საფუარს სერიოზულ დაავადებას - აციდოზს (მჟავა-ტუტოვანი დისბალანსი) უკავშირებს.

ბევრი მოხმარების შედეგად საფუარი პროდუქტები, მომატებული დაღლილობა, გაღიზიანება, სწრაფი ფიზიკური და გონებრივი დაღლილობა, გულისრევა, ყელში წვა, ენაზე ნაცრისფერი საფარი, გასტრიტი, თვალების ქვეშ მუქი წრეები, კუნთების ტკივილი და მათი ელასტიურობის დაკარგვა (მჟავიანობის მომატების გამო). სხეული ებრძვის აციდოზს, კარგავს უზარმაზარ ენერგიას ენერგიის დასაბალანსებლად საკუთარი საჭიროებების ხარჯზე.

აღდგენის ასეთი მცდელობისას, სხეული იწყებს მთელი რიგი სასიცოცხლო ელემენტების - კალციუმის, მაგნიუმის, რკინის, კალიუმის, ნატრიუმის მასობრივ დაშლას. ეს იწვევს სხეულს ძვლებიდან საჭირო მიკროელემენტების ამოღებას, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ოსტეოპოროზი. საფუარის უფრო უარყოფითი გავლენა ადამიანის ჯანმრთელობაზე შეიძლება გამოიხატოს ქვედა კიდურების, მენჯის, თავის შეშუპებაში და საბოლოოდ გამოიწვიოს ვარიკოზული ვენები, თრომბოზი, ტროფიკული წყლულები და იმუნიტეტის დაქვეითება.

დეკორატიული საფუარი

საფუარის სარგებლისა და პოტენციური ზიანის შემდეგ, დროა ყურადღება მივაქციოთ გარეგნობას, რადგან საუკუნეების განმავლობაში საფუარს იყენებდნენ გასალამაზებლად. როგორც კოსმეტიკური საშუალება, საფუარს აქვს გაახალგაზრდავებისა და ჩვენი კანის სასიამოვნო იერის მიცემა. გამოიყენეთ ლუდი თმის გარე გამოყენებისათვის, რაც ხელს შეუწყობს მას გაცილებით პრიალა გახდეს. პარალელურად შეამჩნევთ რომ dandruff იკლებს. აქ მოცემულია რამდენიმე იდეა საფუარიანი სილამაზის ნიღბებისთვის.

ნიღაბი საფუარით და რძით

25 გრ საფუარი იხსნება 1 ს.კ. ნედლი რძე გლუვი პასტის მისაღებად. იგი წაისვით სახეზე და 6 წუთის შემდეგ დაიბანეთ გვირილის დეკორტით.

ნიღაბი საფუარით ცხიმიანი კანის საწინააღმდეგოდ

ცხიმიანი კანისთვის, განზავეთ საფუარი ნელთბილი წყლით უფრო წვრილ შპრიცზე. დაიბანეთ სახე თბილი წყლით, წაისვით საფუარი. თუ მშრალი კანი გაქვთ, ამ გზით მომზადებულ ნარევს დაუმატეთ ცოტაოდენი ზეითუნის ზეთი.